katatonik şizofreni ne demek?

Katatonik Şizofreni

Katatonik şizofreni, şizofreninin nadir görülen ve şiddetli bir alt tipidir. Bu durum, motor becerilerde belirgin anormallikler ve davranış değişiklikleri ile karakterizedir. Belirtiler geniş bir yelpazede görülebilir; aşırı hareketsizlikten (stupor) aşırı uyarılmışlığa (eksitasyon) kadar değişebilir.

Belirtiler:

• Katatonik Stupor: Hareket etmeme, konuşmama ve çevredeki uyarılara tepki vermeme durumu.
• Katatonik Eksitasyon: Amaçsız ve aşırı motor aktivite, ajitasyon.
• Postür Alma (Catalepsy): Tuhaf ve uzun süreli pozisyonlar alma.
• Mum Esnekliği (Waxy Flexibility): Başka biri tarafından yerleştirilen pozisyonu koruma.
• Negativizm: Talimatlara veya uyarılara karşı direnç gösterme.
• Mutizm: Konuşmama.
• Ekolali: Başkasının söylediklerini tekrarlama.
• Ekopraksi: Başkasının hareketlerini taklit etme.
• Garip Hareketler: Anormal duruşlar, stereotipik hareketler, mimikler.

Nedenleri:

Katatonik şizofreninin kesin nedeni tam olarak bilinmemekle birlikte, genetik yatkınlık, beyin kimyasındaki dengesizlikler (özellikle dopamin ve GABA sistemlerinde) ve çevresel faktörlerin etkileşimi sonucu ortaya çıktığı düşünülmektedir. Ayrıca, diğer tıbbi durumlar veya ilaçlar da katatonik belirtilere neden olabilir.

Tanı:

Tanı, belirtilerin klinik gözlemi ve değerlendirilmesi ile konulur. Fiziksel muayene ve laboratuvar testleri, diğer tıbbi nedenleri dışlamak için yapılabilir. DSM-5 (Mental Bozuklukların Tanısal ve İstatistiksel El Kitabı) kriterleri kullanılır.

Tedavi:

• İlaç Tedavisi: Benzodiazepinler (özellikle lorazepam) ve antipsikotik ilaçlar (özellikle ikinci kuşak antipsikotikler) sıklıkla kullanılır.
• Elektrokonvülsif Terapi (EKT): İlaç tedavisine yanıt vermeyen veya yaşamı tehdit eden durumlarda etkili bir tedavi yöntemidir.

Önemli Kavramlar:

• Şizofreni
• Katatoni
• Antipsikotik%20İlaçlar
• Elektrokonvülsif%20Terapi (EKT)